Een goed geïsoleerde woning is comfortabel, energiezuinig en draagt bij aan het verminderen van de CO₂-uitstoot. Spouwmuurisolatie is in veel gevallen de meest effectieve manier om je huis te isoleren, en met natuurvriendelijk isoleren zorg je er bovendien voor dat beschermde diersoorten zoals vleermuizen geen hinder ondervinden. Zo profiteer je niet alleen zelf van lagere energiekosten en meer wooncomfort, maar draag je ook bij aan het behoud van onze natuur.
Vleermuizen zijn bijzonder nuttig; ze eten per nacht duizenden insecten en zijn daarom onmisbaar in het ecosysteem. Bovendien zijn vleermuizen in Nederland een beschermde diersoort.
Vleermuizen houden zich graag op in lege spouwmuren. Er zijn nog heel veel woningen die geen spouwmuurisolatie hebben. Vanuit de overheid wordt daarom gestimuleerd dat woningeigenaren hun woning laten isoleren, in het kader van verduurzaming. Door woningen te isoleren zonder rekening te houden met deze dieren, zou hun leefgebied verstoord kunnen worden of zelfs onbedoeld dieren kunnen doden.
Daarom is natuurvriendelijk isoleren nu de norm. Bij deze aanpak word ervoor gezorgd dat vleermuizen op een veilige manier hun verblijfplaats kunnen verlaten en dat ze alternatieve woonruimtes krijgen aangeboden. Zo gaat het verduurzamen van woning hand in hand samen met het behouden van de biodiversiteit in de natuur.
Natuurvriendelijk isoleren is een vastgestelde term
Natuurvriendelijk isoleren klinkt misschien alsof het gaat om het gebruik van ecologische isolatiematerialen, maar dat is niet het geval. Het gaat om een werkwijze waarbij er tijdens en voorafgaand aan het isoleren zorgvuldig rekening wordt gehouden met de aanwezige fauna, zoals vleermuizen.
Met speciale maatregelen bijvoorbeeld door tijdelijke openingen of alternatieve verblijfplaatsen te creëren kunnen de vleermuizen de woning of het gebouw veilig verlaten en worden ze beschermd tijdens het isolatieproces. Zo is isoleren niet alleen duurzaam, maar ook diervriendelijk.
Voorheen was er maar één methode om natuurvriendelijke te isoleren, namelijk het natuurvrij maken van de woning, wat ook onder de term 'natuurvriendelijk isoleren' valt. Sinds begin 2025 is daar een nieuwe methode bij gekomen: eDNA.
Natuurvrij maken spouwmuur
Bij deze methode die ook vaak natuurvriendelijk isoleren of afgekort NVI word genoemd, wordt er gewerkt volgens de zogeheten natuurkalender. Dat houdt in dat er in bepaalde periodes van het jaar vleermuis werende maatregelen getroffen mogen worden om vervolgens in een andere periodes weer te mogen isoleren. Er zijn ook periodes waarin helemaal geen werkzaamheden mogen plaatsvinden. De natuurkalender geeft per periode precies aan welke werkzaamheden er mogen plaatsvinden. Wil je meer weten over deze methode? Lees hier verder!
eDNA: sporen onderzoek
Sinds 7 maart 2025 is daar een nieuwe methode bijgekomen: eDNA. Dit staat voor ‘environmental DNA’ en houdt in dat er aangetoond kan worden of er sporen van vleermuizen aanwezig zijn. Dankzij deze nieuwe methode is het vaststellen van of er wel een geen vleermuis in de spouwmuur huist sneller en met meer precisie aan te tonen. Meer informatie over deze nieuwe eDNA techniek vind je hier.
In Nederland is het niet meer toegestaan om spouwmuurisolatie aan te (laten) brengen zonder vooraf maatregelen genomen te hebben. Natuurvriendelijk isoleren is dus verplicht. De woningeigenaar en het isolatiebedrijf hebben beide een wettelijke Zorgplicht voor o.a. beschermde diersoorten zoals vleermuizen. Deze Zorgplicht is vastgelegd in de ‘Wet natuurbescherming’. Zowel bedrijven als particulieren zijn verplicht zich hieraan te houden. Bedrijven die aangeven dat natuurvriendelijk isoleren niet nodig is, zijn in overtreding en kunnen hiervoor een boete ontvangen. Ook als woningeigenaar kun je dus een boete ontvangen als je niet voldoet aan deze zorgplicht.
Het natuurvrij maken van een woning dient onder certificatie plaats te vinden
Het zelf ‘natuurvrij maken’ van de spouwmuren word over het algemeen niet aanbevolen. Via een gecertificeerd isolatiebedrijf voorkomt je – bij controle – vervelende discussies als: Is het natuurvrij maken wel (juist) gedaan? Kunt je dit aantonen? Is het verricht op het juiste moment volgens de natuurkalender? Etc.
Wil je jouw spouwmuren laten isoleren, en weet je niet waar je moet beginnen als het gaat om natuurvriendelijk isoleren? Plan dan een vrijblijvend adviesgesprek in. Onze adviseur zal je alle mogelijkheden en voor-/en nadelen uitleggen zodat je de beste keuze kunt maken die bij jou situatie past!
