Spouwmuurisolatie bij bestaande woningen vraagt om aandacht voor vleermuizen, die daar soms verblijven en beschermd zijn volgens de wet. Dit beschermd diersoort zoekt graag beschutte plekken op, zoals spouwmuren, om te rusten of te overwinteren. Voor isolatiebedrijven vraagt dit om extra aandacht voor de wet- en regelgeving. Voordat er geïsoleerd mag worden, zijn eerst voorbereidende stappen nodig om zeker te weten dat er geen vleermuizen in de spouw verblijven. Tot begin 2025 was enkel de methodiek natuurvriendelijk isoleren dé manier om om te gaan met deze kwestie. De nieuwste methode om aanwezigheid van vleermuizen aan te tonen, is eDNA. Maar wat houdt dit precies in? En wat betekent dit voor de dagelijkse praktijk van isoleren?
eDNA staat voor ‘environmental DNA’. Dat is DNA dat dieren achterlaten in hun leefomgeving, bijvoorbeeld via huidcellen, uitwerpselen of urine. Bij spouwmuren kan eDNA via vocht of luchtcirculatie terechtkomen op plekken die onderzocht kunnen worden, zoals met wattenstaafjes of verfrollers in ventilatieopeningen of spleten.
Door monsters te nemen uit de spouwmuur en deze in een gespecialiseerd laboratorium te analyseren, kan er met hoge nauwkeurigheid vastgesteld worden of er vleermuis-DNA aanwezig is.
eDNA
Bij eDNA-onderzoek is er sprake een onderzoek waarbij gekeken wordt of er daadwerkelijke vleermuizen gedetecteerd zijn. Wanneer er DNA van vleermuizen word waargenomen kan dat gevolgen hebben voor of er geisoleerd kan worden. In de meeste gevallen kan dan alsnog met de methodiek natuurvriendelijk isoleren toegepast worden zodat er alsnog geisoleerd kan worden.
Vleermuizen verblijven vaak in een spouwmuur en gebruiken kleine openingen om naar binnen en buiten te gaan. Hierbij verliezen ze sporen die DNA bevatten, zoals huidcellen en keutels. Bij het toepassen van de eDNA-methode wordt de volgende stappen genomen:
4. Wel DNA aangetroffen: als de eDNA-test positief is, mag een woning alsnog geïsoleerd worden maar dan moet er rekening gehouden worden met de bijbehorende natuurkalender. Het natuurvrij maken van de woning komt dan dus alsnog aan bod.
Voordelen:
Nadelen:
De regelgeving rondom vleermuizenbescherming is gebaseerd op de Wet natuurbescherming en Europese habitatrichtlijnen. Vleermuizen zijn strikt beschermd, wat betekent dat je hun verblijfplaatsen niet mag verstoren of vernietigen zonder ontheffing.
De laatste jaren groeit de roep om meer ruimte voor woningisolatie vanwege de klimaatdoelen. Tegelijk neemt ook het bewustzijn over biodiversiteit toe. Hierdoor is er politieke druk om oplossingen te vinden die beide belangen dienen. Sinds 7 maart 2025 is de eDNA methode als erkende maatregel opgenomen in de Omgevingsregeling.
Voor isolatiepartijen betekent dit dat zij zich zullen moeten laten opleiden in het juiste afnemen van het DNA monster. Ook moeten er extra kosten doorberekend worden aan de klant voor dit onderzoek en komt daar bij een positief testresultaat alsnog het vleermuisvrij maken bovenop. Anderzijds kunnen zij bij een negatieve uitslag direct isoleren wat zorgt voor een betere doorstroom van de opdrachten en verspreiding het gehele jaar rond.
Heb je interesse in het laten isoleren van je spouwmuur en wil je meer weten over de mogelijkheden? Vraag een vrijblijvend adviesgesprek aan en onze isolatie adviseurs komen bij je langs!
